Нигоҳе ба рӯзгор ва фаъолияти илмии Соҳиб Табаров дар ҳошияи Конфронси “Соҳиб Табаров ва масъалаҳои филологияи тоҷик”

Ин лаҳзаҳо дар ДМТ бо иштироки устодон донишмандон ва донишҷӯён вобаста ба гиромидошти адабиётшиноси маъруфи тоҷик, мунаққид, узви вобастаи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Соҳиб Табаров Конфронси ҷумҳуриявии илмию назариявӣ дар мавзуи “Соҳиб Табаров ва масъалаҳои филологияи тоҷик” дар сатҳи олӣ баргузор гардида истодааст.

Соҳиб Табаров (1924-2015) ҳамагӣ понздаҳ сол дошт, ки баъди таълиму тарбия дар ятимхонаҳои Муъминободу Тебалай ва омӯзишгоҳҳои Самарқанд ва Панҷакенту Кӯлоб сокини шаҳри Душанбе шуд ва солиёни зиёд баробари шаҳри дӯстдоштаи худ сабзид, камол ёфт ва дар роҳи таълиму тарбияи ҷавонон ва илми суханшиносии тоҷик нақш гузошт ва умри азизи хешро сарфи хома намуд.

Зиндагӣ ва фаъолияти илмиву омӯзгорӣ ва иҷтимоии ин пири хирад худ намунаи намоёни таҳаввули таърихи иҷтимоӣ ва фарҳангии шаҳри Душанбе ва, умуман, Тоҷикистони соҳибистиқлол мебошад.

Фаъолияти илмӣ-таҳқиқотии муҳаққиқ ба фаъолияти омӯзгорияш тавъам буда, барои насли имрӯзу минбаъдаи миллати тоҷик қобили омӯзиш ва баҳрабардорӣ мебошад. Соҳиб Табаров умри азизи худро ба тадқиқу баррасии масъалаҳои бунёдии таърихи адабиёти тоҷики қарни ХХ, нақди адабӣ, назарияи адабиёт, матншиносӣ ва адабиётшиносии муқоисавӣ бахшидааст ва муаллифи беш аз 800 рисола, китоби дарсӣ, воситаву барномаи таълимӣ, мақолаи илмӣ ва илмию оммавӣ мебошад.

 Соҳиб Табаровро хонандагони тоҷик, пеш аз ҳама ва бештар аз ҳама, ҳамчун мунаққид мешиносанд. Осори қисми кулли адибони тоҷик, ки солҳои 40-80-уми садаи ХХ фаъолият намудаанд, аз мулоҳизаҳои интиқодии ин мунаққиди пуркору воқеъбин дур намондаанд.

Дигар аз хусусиятҳои нақди Соҳиб Табаров дар он аст, ки устод зиёдтар асарҳои истеъдодҳои ҷавонро мавриди таҳлилу тадқиқ қарор дода, онҳоро ба роҳи мақбул ва самараноки эҷодӣ ҳидоят менамояд.

Асарҳои устод Соҳиб Табаров «Материалҳо оид ба омӯхтани адабиёти советии тоҷик» (1948), «Садриддини Айнӣ – асосгузори адабиёти советии тоҷик» (1954), «Пайрав Сулаймонӣ» (1962), «Мирсаид Миршакар» (1962), «Адабиёти муосири советӣ» (1984), «Адиби сухандон ва муборизи майдон» (1986) ва ғайраҳо пай дар пай ба табъ мерасанд. Ҳар кадоми онҳо хоҳ ба эҷодиёти адибони алоҳида бахшида шуда бошанд ва хоҳ масъалаҳои умумии адабиётшиносиро фаро гиранд, бо дақиқӣ, ҳуҷҷатнокӣ ва услуби таҳлили воқеъбинонаву асоснок фарқ карда меистанд.

Дар ҳақиқат, мактаби адабиётшиносии устод Табаров тавассути ҷаҳду талош ва сахт Узви вобастаи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон, доктор ва профессори фахрии Донишгоҳи миллии Тоҷикистон Соҳиб Табаров дар замони соҳибистиқлолӣ бо фаъолияти пурсамар ва омӯзанда бо унвони Ходими шоистаи илми Тоҷикистон, ордени “Дӯстӣ” сазовор гардид.

Ҳамчунин, устод барандаи Ҷоизаи давлатии Тоҷикистон ба номи “Абуабдуллоҳи Рӯдакӣ” ва Ҷоизаи Академияи илмҳои Тоҷикистон (ҳоло Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон) ба номи “Муҳаммад Осимӣ” мебошад.